Gözden Kaçırmayın

Modern Yaşamın Sessiz Tehlikesi: Dikkat ErozyonuModern Yaşamın Sessiz Tehlikesi: Dikkat Erozyonu

Bir anda üşümeye başlayıp kısa süre sonra ter içinde kalıyor musunuz? Ya da nedensiz yere geceleri uykunuzdan terleme ile uyanıyor musunuz? Bu tür vücut ısısı dalgalanmaları, sadece basit bir soğuk algınlığı veya enfeksiyonun değil, vücuttaki birçok farklı sistemle ilgili önemli durumların habercisi olabilir.


Hormonal Değişimler Isı Kontrolünü Etkiliyor


Vücudun termostatı olarak görev yapan hipotalamus, hormonal değişikliklerden doğrudan etkileniyor. Özellikle menopoz ve perimenopoz dönemindeki kadınlarda östrojen ve progesteron seviyelerindeki dalgalanmalar, ani sıcak basmaları ve gece terlemelerine yol açabiliyor. Benzer şekilde, gebelikte artan progesteron seviyeleri ve hızlanan metabolizma da vücut ısısında yükselmeye neden olabiliyor. Tiroid bezinin çok çalışması (hipertiroidi) metabolizmayı hızlandırarak aşırı terlemeye, az çalışması (hipotiroidi) ise sürekli üşüme hissine sebep olabiliyor.


Otoimmün Hastalıklar ve Enflamasyon


Bağışıklık sisteminin kendi dokularına saldırdığı romatoid artrit, lupus gibi otoimmün hastalıklar, kronik bir enflamasyon durumu yaratarak düşük dereceli ateşe veya gece terlemelerine neden olabilir. Vücut, sanki sürekli bir enfeksiyonla savaşıyormuş gibi tepki verir. Tüberküloz veya HIV/AIDS gibi ciddi enfeksiyonların da bazen gözden kaçan erken belirtileri arasında gece terlemeleri yer alır.


Metabolizma ve Dolaşım Kaynaklı Sorunlar


Vücudun enerji üretimi ve dağıtımındaki aksaklıklar ısı regülasyonunu bozabilir. Demir eksikliği anemisi (kansızlık), dokulara yeterli oksijen gitmemesine bağlı olarak sürekli üşüme hissine yol açabilir. Düşük kan şekeri (hipoglisemi), özellikle geceleri soğuk terleme ve titremeye neden olabilir. Düşük tansiyon veya dolaşım bozuklukları da el ve ayaklarda üşümeye sebep olur.


Stres ve İlaçların Rolü


Psikolojik faktörler, vücut ısısı üzerinde doğrudan etkiye sahip. Yoğun stres ve anksiyete anlarında salgılanan adrenalin gibi hormonlar, metabolizmayı hızlandırarak sıcak basmalarını tetikleyebilir. Bunun yanı sıra, bazı antidepresanlar, hormon ilaçları, steroidler ve tansiyon ilaçları gibi çeşitli ilaçlar da vücut ısısı düzenlemesini etkileyerek yan etki olarak gece terlemelerine yol açabilir.


Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?


Ara sıra yaşanan hafif ısı değişimleri normal kabul edilebilse de, bu dalgalanmalar sıklaşıyor, şiddetleniyor, gece uykudan uyandıracak düzeyde terlemelere neden oluyor veya halsizlik, çarpıntı, kilo değişimi gibi başka belirtilerle birlikte görülüyorsa, altta yatan nedeni araştırmak için bir sağlık kuruluşuna başvurmak önem taşıyor. Erken teşhis, birçok hastalığın tedavisinde kritik bir rol oynuyor.