Gözden Kaçırmayın

Gün İçinde Dalgalanan Dikkatiniz, Sessiz Bir Sirkadiyen Ritim Bozukluğu İşareti OlabilirGün İçinde Dalgalanan Dikkatiniz, Sessiz Bir Sirkadiyen Ritim Bozukluğu İşareti Olabilir

Yemeklerden sonra sürekli hissedilen mide bulantısı ve çok az yemekle gelen doyma hissi, genellikle hazımsızlık veya stresten kaynaklandığı düşünülerek göz ardı edilebiliyor. Ancak uzmanlar, bu belirtilerin "sessiz gastroparezi"nin önemli işaretleri olabileceği konusunda uyarıyor. Gastroparezi, mide kaslarının yiyecekleri sindirim sistemine ilerletmek için gereken kasılmaları yapamaması, yani mide boşalmasında gecikme durumu olarak tanımlanıyor.


Sinsi Seyreden Bir Hastalık: Sessiz Gastroparezi


"Sessiz gastroparezi" terimi, şiddetli kusma atakları olmadan, daha hafif ve sinsi bir şekilde ilerleyen gastroparezi formunu ifade ediyor. Bu tablonun en baskın belirtisi ise kronik mide bulantısı. Özellikle yemek sonrasında artan, inatçı ve gün boyu dalgalar halinde gelebilen bu bulantı, hastanın yaşam kalitesini zamanla düşürebiliyor. Klasik şikayetlerin eksikliği, teşhisin gecikmesine neden olabiliyor.


Gastroparezide Diğer İpuçları


Tek başına bulantı anlamlı olsa da, birlikte görülebilen diğer belirtiler gastroparezi şüphesini güçlendiriyor. Bu belirtiler arasında "erken doygunluk" öne çıkıyor; yani çok az miktarda yemek yedikten sonra midenin aşırı dolu hissedilmesi. Yemeklerden sonra üst karında rahatsız edici bir şişkinlik, hafif

  • orta şiddette karın ağrısı, sürekli bulantı nedeniyle iştahsızlık ve mide içeriğinin uzun süre midede kalmasına bağlı asit reflüsü de diğer yaygın işaretler olarak sıralanıyor. Özellikle diyabet hastalarında, yiyecek emiliminin tahmin edilemez hale gelmesi nedeniyle kan şekeri düzensizlikleri de önemli bir dolaylı gösterge olarak kabul ediliyor.


    • Risk Faktörleri ve Tanı Yöntemleri


    Gastroparezinin en yaygın nedeni, uzun süreli ve kontrolsüz diyabete bağlı sinir hasarı. Bunun yanı sıra, bazı mide ameliyatları, Parkinson veya multipl skleroz gibi nörolojik hastalıklar, otoimmün rahatsızlıklar ve bazı ilaçlar da risk faktörleri arasında yer alıyor. Hastaların önemli bir kısmında ise altta yatan bir neden bulunamıyor ve durum sıklıkla viral bir enfeksiyonu takiben başlayabiliyor. Kronik bulantı şikayeti ile başvuran hastalarda gastropareziden şüphelenilirse, mide boşalma sintigrafisi (altın standart), üst gastroskopi ve diğer nedenleri ekarte etmek için çeşitli kan testleri ve görüntüleme yöntemleri kullanılabiliyor.


    Yaşam Tarzı Değişiklikleri Ön Planda


    Gastroparezi tedavisi, semptomları hafifletmeye ve altta yatan nedeni kontrol altına almaya yönelik ilerliyor. Bu süreçte diyet değişiklikleri en önemli basamağı oluşturuyor. Uzmanlar, günde üç büyük öğün yerine altı

  • sekiz küçük öğün tüketilmesini, sindirimi zor lifli ve yağlı gıdalardan kaçınılmasını, sıvı/püre gıdaların tercih edilmesini öneriyor. Diyetin yanı sıra, mide hareketini artıran prokinetik ilaçlar ve bulantı önleyiciler de tedavi planında yer alabiliyor. İlaç ve diyetle kontrol altına alınamayan çok şiddetli vakalarda ise cerrahi seçenekler değerlendirilebiliyor.